ابن عباس روایت کرده است که رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم در حالى که یارانش از فضیلت ماه شعبان سخن مى گفتند فرمود: شعبان ماه شریفى است، و آن ماه من است، و فرشتگانى که حامل عرشند آن را بزرگ مى دارند و حقّش را مى شناسند، و آن ماهى است که در آن روزی هاى مؤمنان به خاطر ماه رمضان افزون مى شوند، و بهشت، زینت و آراسته مى گردد، و به این جهت نامش را شعبان گذاشتند که روزی هاى مؤمنان در آن تقسیم مى شود، و آن، ماه عمل است، و در آن هر حسنه اى هفتاد برابر مى شود، و سیئه پاک و گناهان آمرزیده مى گردد، و عمل نیک، مورد قبول قرار مى گیرد. پروردگار با عظمت در آن ماه به بندگانش مباهات مى کند و از عرش خویش به روزه داران و عبادت کنندگان خود نظر مى افکند، و در برابر حاملان عرش خود به آنها مباهات مى کند.
در این هنگام، حضرت علىّ بن ابى طالب علیه السّلام از جا برخاست و عرض کرد: پدر و مادرم به فدایت اى رسول خدا! فضایل این ماه را بیشتر بیان کنید، تا میل به روزه گرفتن و عبادت کردن در این ماه، در ما افزون شود، و به تهجّد و شب زنده دارى بپردازیم.
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم فرمود: هر کس روز اول ماه شعبان را روزه بگیرد خداوند براى او هفتاد حسنه مى نویسد، و هر حسنهاى برابر با (ثواب) یک سال عبادت است.
و هر کس دو روز از ماه شعبان را روزه بگیرد، گناهانى که باعث نابودى اویند، آمرزیده مى شوند.
و هر کس سه روز در ماه شعبان را روزه بدارد، هفتاد درجه در بهشت از درّ و یاقوت براى او بالا برده خواهد شد.
و هر کس چهار روز از ماه شعبان را روزه بگیرد، در روزى او گشایش حاصل مى شود.
و هر کس پنج روز از ماه شعبان را روزه بدارد، خداوند محبّت او را در دلهاى مردم قرار مىدهد.
و هر کس شش روز از ماه شعبان را روزه بگیرد، خداوند هفتاد نوع بلا را از او دور مى سازد.
و هر کس هفت روز از ماه شعبان را روزه بدارد، از ابلیس و دستیارانش و وسوسهها و اشارات وسوسه انگیز وى در امان مى ماند.
و هر کس هشت روز از ماه شعبان را روزه بگیرد از دنیا رحلت نمىکند مگر آنکه از آب چشمه حوضهاى قدس سیراب شود. ( ... حَتَّى یُسْقَى مِنْ حِیَاضِ الْقُدْسِ)
و هر کس نه روز از ماه شعبان را روزه بگیرد منکر و نکیر به هنگام سؤال، با وى مهربان و با عطوفت خواهند بود.
و هر کس ده روز از ماه شعبان را روزه بگیرد، خداوند قبر او را هفتاد ذراع در هفتاد ذراع وسعت مى دهد.
و هر کس یازده روز از ماه شعبان را روزه بگیرد، یازده مناره از نور بر فراز قبرش نصب مى شود.
و هر کس دوازده روز از ماه شعبان را روزه بگیرد، هفتاد هزار فرشته هر روز او را در قبرش زیارت مى کنند تا زمانى که در صور بدمند.
و هر کس سیزده روز از ماه شعبان را روزه بگیرد، فرشتگان هفت آسمان براى او طلب آمرزش مى کنند.
و هر کس چهارده روز از ماه شعبان را روزه بدارد به چهار پایان و درندگان حتّى ماهیان دریاها الهام مى شود که براى او طلب آمرزش کنند.
و هر کس پانزده روز از ماه شعبان را روزه بگیرد، پروردگار عزیز و مقتدر او را مورد خطاب قرار مى دهد که: به عزّتم قسم که تو را در آتش نمى سوزانم.
و هر کس شانزده روز از ماه شعبان را روزه بدارد، هفتاد دریاى آتش براى او خاموش مى شود.
و هر کس هفده روز از ماه شعبان را روزه بگیرد، تمام درهاى آتش به روى او بسته خواهد شد.
و هر کس هجده روز از ماه شعبان را روزه بگیرد، تمام درهاى بهشت به روى او باز مى گردد.
و هر کس نوزده روز از ماه شعبان را روزه بگیرد، هفتاد هزار قصر از درّ و یاقوت در بهشت به وى عطا مى شود.
و هر کس بیست روز از ماه شعبان را روزه بدارد، هفتاد هزار از حوریان بهشتى را به همسرى او درآورند.
و هر کس بیست و یک روز از ماه شعبان را روزه بگیرد، فرشتگان به وى خوش آمد مى گویند و بالهاى خویش را بر بدن او مى سایند.
و هر کس بیست و دو روز از ماه شعبان را روزه بگیرد، هفتاد هزار جامه از سندس و استبرق بر او مى پوشانند.
و هر کس بیست و سه روز از ماه شعبان را روزه بدارد، به هنگام بیرون آمدن از قبر، مرکبى از نور براى او آماده مى کنند، و او بر آن مرکب نور سوار مىشود و به سوى بهشت به پرواز در مى آید.
و هر کس بیست و چهار روز از ماه شعبان را روزه بگیرد، اختیار شفاعت هفتاد هزار نفر از اهل توحید به او کرامت مى شود.
و هر کس بیست و پنج روز از ماه شعبان را روزه بگیرد، امان بیزارى از نفاق به او داده مى شود.
و هر کس بیست و شش روز از ماه شعبان را روزه بگیرد، خداوند جواز عبور از صراط را به او عنایت مى فرماید.
و هر کس بیست و هفت روز از ماه شعبان را روزه بگیرد، خداوند برات رهایى او را از آتش جهنّم صادر مى کند.
و هر کس بیست و هشت روز از ماه شعبان را روزه بگیرد، چهرهاى نورانى و شاد پیدا مى کند.
و هر کس بیست و نه روز از ماه شعبان را روزه بگیرد، (مقام و منزلت ناشى از) خشنودى پروردگار بزرگ را که بزرگترین پاداشهاست به دست مى آورد.
و هر کس سى روز از ماه شعبان را روزه بدارد، جبرئیل او را از پیشگاه عرش مورد خطاب قرار مى دهد که: اى مرد! عمل خود را از سر گیر، و از نو شروع به کار کن، زیرا گناهان گذشته تو همه آمرزیده شد(البته به جز حق الناس)، و این گفته پروردگار عالمیان است که: اگر گناهان تو به شماره ستارگان آسمان و قطره هاى باران و برگهاى درختان و به تعداد شنهاى بیابان و به شماره روزهاى دنیا باشد، من همه آنها را آمرزیدم، و انجام این کار در ازاى روزه دارى تو در ماه شعبان از براى خداوند گران نیست.
ابن عبّاس مى گوید که: این ثواب روزه دارى در ماه شعبان است.
متن عربی روایت:
حدثنا محمد بن إبراهیم قال حدثنا الحسن بن محمد المروزی عن أبیه عن یحیى بن عباس عن علی بن عامر الواسطی قال أخبرنی عطاء بن السائب عن سعید بن جبیر عن ابن عامر قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله وَ قَدْ تَذَاکَرَ أَصْحَابُهُ عِنْدَهُ فَضَائِلَ شَعْبَانَ قَالَ شَهْرٌ شَرِیفٌ وَ هُوَ شَهْرِی وَ حَمَلَةُ الْعَرْشِ تُعَظِّمُهُ وَ تَعْرِفُ حَقَّهُ وَ هُوَ شَهْرٌ زَادَ اللَّهُ فِیهِ أَرْزَاقَ الْمُؤْمِنِینَ لِرَمَضَانَ وَ تُزَیَّنُ فِیهِ الْجِنَانُ وَ إِنَّمَا سُمِّیَ شَعْبَانَ لِأَنَّهُ یَتَشَعَّبُ فِیهِ أَرْزَاقُ الْمُؤْمِنِینَ لِرَمَضَانَ وَ هُوَ شَهْرُ الْعَمَلِ فِیهِ تُضَاعَفُ الْحَسَنَةُ سَبْعِینَ وَ السَّیِّئَةُ مَحْطُوطَةٌ وَ الذَّنْبُ مَغْفُورٌ وَ الْحَسَنَةُ مَقْبُولَةٌ وَ الْجَبَّارُ جَلَّ جَلَالُهُ یُبَاهِی فِیهِ بِعِبَادِهِ یَنْظُرُ مِنْ عَرْشِهِ إِلَى صُوَّامِهِ وَ قُوَّامِهِ فَیُبَاهِی بِهِمْ حَمَلَةَ عَرْشِهِ
فَقَامَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ علیه السلام فَقَالَ بِأَبِی أَنْتَ وَ أُمِّی یَا رَسُولَ اللَّهِ صِفْ لَنَا شَیْئاً مِنْ فَضْلِهِ لِنَزْدَادَ رَغْبَةً فِی صِیَامِهِ وَ قِیَامِهِ نَتَهَجَّدُ لِلْجَلِیلِ فِیهِ.
فَقَالَ صلوات الله علیه و آله مَنْ صَامَ أَوَّلَ یَوْمٍ مِنْ شَعْبَانَ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ سَبْعِینَ حَسَنَةً الْحَسَنَةُ تُعَادِلُ عِبَادَةَ سَنَةٍ- وَ مَنْ صَامَ یَوْمَیْنِ مِنْ شَعْبَانَ حَطَّ عَنْهُ السَّیِّئَةَ الْمُوبِقَةَ وَ مَنْ صَامَ ثَلَاثَةَ أَیَّامٍ مِنْ شَعْبَانَ رَفَعَ لَهُ سَبْعِینَ دَرَجَةً فِی الْجِنَانِ مِنْ دُرٍّ وَ یَاقُوتٍ وَ مَنْ صَامَ أَرْبَعَةَ أَیَّامٍ مِنْ شَعْبَانَ وَسَّعَ عَلَیْهِ الرِّزْقَ- وَ مَنْ صَامَ خَمْسَةَ أَیَّامٍ مِنْ شَعْبَانَ حُبِّبَ إِلَى الْعِبَادِ وَ مَنْ صَامَ سِتَّةَ أَیَّامٍ مِنْ شَعْبَانَ صَرَفَ اللَّهُ عَنْهُ سَبْعِینَ لَوْناً مِنَ الْبَلَاءِ وَ مَنْ صَامَ سَبْعَةَ أَیَّامٍ مِنْ شَعْبَانَ عُصِمَ مِنْ إِبْلِیسَ وَ جُنُودِهِ وَ هَمْزِهِ وَ غَمْزِهِوَ مَنْ صَامَ ثَمَانِیَةَ أَیَّامٍ مِنْ شَعْبَانَ لَمْ یَخْرُجْ مِنَ الدُّنْیَا حَتَّى یُسْقَى مِنْ حِیَاضِ الْقُدْسِ وَ مَنْ صَامَ تِسْعَةَ أَیَّامٍ مِنْ شَعْبَانَ عَطَفَ عَلَیْهِ مُنْکَرٌ وَ نَکِیرٌ عِنْدَ مَا یَسْأَلَانِهِ- وَ مَنْ صَامَ مِنْ شَعْبَانَ عَشَرَةَ أَیَّامٍ وَسَّعَ اللَّهُ عَلَیْهِ قَبْرَهُ سَبْعِینَ ذِرَاعاً فِی سَبْعِینَ ذراع [ذِرَاعاً وَ مَنْ صَامَ أَحَدَ عَشَرَ یَوْماً ضَرَبَ اللَّهُ عَلَى قَبْرِهِ إِحْدَى عَشْرَةَ مَنَارَةً مِنْ نُورٍ وَ مَنْ صَامَ اثْنَیْ عَشَرَ یَوْماً مِنْ شَعْبَانَ زَارَهُ فِی قَبْرِهِ کُلَّ یَوْمٍ سَبْعُونَ أَلْفَ أَلْفِ مَلَکٍ إِلَى النَّفْخِ فِی الصُّورِ وَ مَنْ صَامَ ثَلَاثَةَ عَشَرَ یَوْماً مِنْ شَعْبَانَ اسْتَغْفَرَتْ لَهُ مَلَائِکَةُ سَبْعِ سَمَاوَاتٍ- وَ مَنْ صَامَ أَرْبَعَةَ عَشَرَ یَوْماً مِنْ شَعْبَانَ أُلْهِمَتْ بِهِ الدَّوَابُّ وَ السِّبَاعُ حَتَّى الْحِیتَانُ فِی الْبُحُورِ أَنْ یَسْتَغْفِرُوا لَهُ وَ مَنْ صَامَ خَمْسَةَ عَشَرَ یَوْماً مِنْ شَعْبَانَ نَادَاهُ رَبُّ الْعِزَّةِ وَ عِزَّتِی لَا أَحْرَقْتُکَ بِالنَّارِ وَ مَنْ صَامَ سِتَّةَ عَشَرَ یَوْماً مِنْ شَعْبَانَ أَطْفَأَ عَنْهُ سَبْعِینَ بَحْراً مِنَ النِّیرَانِ کُلِّهَا وَ مَنْ صَامَ سَبْعَةَ عَشَرَ یَوْماً مِنْ شَعْبَانَ غُلِّقَتْ عَنْهُ أَبْوَابُ النِّیرَانِ کُلُّهَا وَ مَنْ صَامَ ثَمَانِیَةَ عَشَرَ یَوْماً مِنْ شَعْبَانَ فُتِحَتْ لَهُ أَبْوَابُ الْجِنَانِ کُلُّهَا وَ مَنْ صَامَ تِسْعَةَ عَشَرَ یَوْماً مِنْ شَعْبَانَ أُعْطِیَ سَبْعُونَ أَلْفَ قَصْرٍ فِی الْجِنَانِ مِنْ دُرٍّ وَ یَاقُوتٍ- وَ مَنْ صَامَ عِشْرِینَ یَوْماً مِنْ شَعْبَانَ زُوِّجَ سَبْعِینَ أَلْفَ زَوْجَةٍ مِنَ الْحُورِ الْعِینِ وَ مَنْ صَامَ أَحَداً وَ عِشْرِینَ یَوْماً مِنْ شَعْبَانَ وَجَبَتْ لَهُ الْمَلَائِکَةُ وَ مَسَحَتْهُ بِأَجْنِحَتِهَا وَ مَنْ صَامَ اثْنَیْنِ وَ عِشْرِینَ یَوْماً مِنْ شَعْبَانَ کُسِیَ سَبْعِینَ أَلْفَ حُلَّةٍ مِنْ سُندُسٍ وَ إِسْتَبْرَقٍ- وَ مَنْ صَامَ ثَلَاثَةً وَ عِشْرِینَ یَوْماً مِنْ شَعْبَانَ أُتِیَ بِدَابَّةٍ مِنْ نُورٍ عِنْدَ خُرُوجِهِ مِنْ قَبْرِهِ فَیَرْکَبُهَا طَیَّاراً إِلَى الْجَنَّةِ وَ مَنْ صَامَ أَرْبَعَةً وَ عِشْرِینَ یَوْماً مِنْ شَعْبَانَ شُفِّعَ فِی سَبْعِینَ أَلْفاً مِنْ أَهْلِ التَّوْحِیدِ وَ مَنْ صَامَ خَمْسَةً وَ عِشْرِینَ یَوْماً مِنْ شَعْبَانَ أُعْطِیَ بَرَاءَةً مِنَ النِّفَاقِ- وَ مَنْ صَامَ سِتَّةً وَ عِشْرِینَ یَوْماً مِنْ شَعْبَانَ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ جَوَازاً عَلَى الصِّرَاطِ وَ مَنْ صَامَ سَبْعَةً وَ عِشْرِینَ یَوْماً مِنْ شَعْبَانَ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بَرَاءَةً مِنَ النَّارِ وَ مَنْ صَامَ ثَمَانِیَةً وَ عِشْرِینَ یَوْماً مِنْ شَعْبَانَ تَهَلَّلَ وَجْهُهُ وَ مَنْ صَامَ تِسْعَةً وَ عِشْرِینَ یَوْماً مِنْ شَعْبَانَ نَالَ رِضْوَانَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ الْأَکْبَرَ وَ مَنْ صَامَ ثَلَاثِینَ یَوْماً مِنْ شَعْبَانَ نَادَاهُ جَبْرَئِیلُ ع مِنْ قُدَّامِ الْعَرْشِ یَا هَذَا اسْتَأْنِفِ الْعَمَلَ عَمَلًا جَدِیداً قَدْ غُفِرَ لَکَ مَا مَضَى وَ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذُنُوبِکَ وَ الْجَلِیلُ عَزَّ وَ جَلَّ یَقُولُ لَوْ کَانَ ذُنُوبُکَ عَدَدَ نُجُومِ السَّمَاءِ وَ قَطْرِ الْأَمْطَارِ وَ وَرَقِ الْأَشْجَارِ وَ عَدَدَ الرَّمْلِ وَ الثَّرَى وَ أَیَّامِ الدُّنْیَا لَغَفَرْتُهَا لَکَ- وَ ما ذلِکَ عَلَى اللَّهِ بِعَزِیزٍ بَعْدَ صِیَامِکَ شَهْرَ شَعْبَانَ قَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ هَذَا لِشَهْرِ شَعْبَانَ؛
منبع:
ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، صفحه 62